Voor uniforme bodem-kwaliteitsbeoordeling en duurzaam beheer

Bodemkwaliteit meten op een uniforme integrale manier wordt mogelijk gemaakt met BLN: Bodemindicatoren voor Landbouwgronden in Nederland. Het meten van de bodemkwaliteit is belangrijk in het werken aan een duurzaam beheer van landbouwbodems.

Het meten van bodemkwaliteit is lastig omdat bodems onderling erg van elkaar kunnen verschillen door bijvoorbeeld verschillen in ontstaansgeschiedenis, klimaat en gebruik. Daarnaast variëren veel bodemkenmerken in de tijd zoals bijvoorbeeld het vochtgehalte en zijn sommige bodemkenmerken lastig te meten zoals schimmels en bacteriën in de bodem. Tot slot zijn een aantal metingen kostbaar en/of tijdrovend. Het is dus van belang om de juiste indicatoren te kiezen.

Voor het meten van de biologische bodemkwaliteit en de kwaliteit van organische stof zijn meetmethodes in ontwikkeling. Een aantal van de huidige meetmethodes is tijdrovend en duur en we weten vaak ook nog niet bij welke waarden een bodem goed of slecht te noemen is. Voor een aantal van de metingen zijn ook snelle en goedkope alternatieven beschikbaar. Deze metingen zijn vaak wat minder betrouwbaar maar kunnen wel veel makkelijker uitgevoerd worden.  

Om de kwaliteit van de bodem goed in beeld te brengen is het van belang om zowel de fysische, chemische als biologische aspecten van de bodem te meten. Daarbij is veel aandacht voor meten van organische stof. De chemische bodemkwaliteit en het organisch stofgehalte worden al regelmatig gemeten. We weten ook al goed wat een goede chemische bodemkwaliteit is. Voor de fysische bodemkwaliteit zijn veel metingen beschikbaar, maar deze zijn wel vaak tijdrovend en duur.

WUR heeft de BLN-indicatorset ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van LNV. In de BLN, versie 1.0 is een selectie van de belangrijkste en beste indicatoren gemaakt. Deze geven een goed en betrouwbaar beeld van de integrale bodemkwaliteit. Hierbij zijn zowel de klassieke betrouwbare meetmethodes geselecteerd en ook alternatieve snellere en goedkopere meetmethodes. De BLN 1.0 is door de partijen in het Nationaal Programma Landbouwbodems onderschreven. Daarmee is een belangrijke stap gezet voor het eenduidig bepalen van de bodemkwaliteit van landbouwbodems en te komen tot duurzaam beheerde landbouwbodems.

In de komende jaren wordt de BLN verder ontwikkeld: meer referentie- en streefwaarden voor de indicatoren komen beschikbaar en er wordt gekeken naar de mogelijkheid voor opname van meer meetmethodes. Momenteel loopt onderzoek naar de BLN-indicatoren in het Bedrijvennetwerk Bodemmetingen en in het programma Slim Landgebruik.